Sommige spelers dragen voetbaltragiek met zich mee zoals zware jongens een ketting met een ijzeren bal. De hoogte- en dieptepunten wisselen elkaar af als dag en nacht. Soms van seizoen tot seizoen, soms van wedstrijd tot wedstrijd en heel soms van minuut tot minuut. Alsof iets moois nooit samen kan gaan zonder iets afstotelijks en succes simpelweg niet blijvend mag zijn.
De spelers lijken er zelf ook niet in te geloven en wisselen prachtige acties af met enorme missers; als een schoffie dat ineens een hoog cijfer haalt voor Engels en na alle complimenten uit puur ongeloof zijn tentamen uit elkaar scheurt en de lerares in haar gezicht spuugt. Het keerpunt voor altijd uit zicht.
Henk Vos. Alleen al zijn palmares aan kleurrijke voetbalclubs spreekt boekdelen. 14 clubs maar liefst werkt hij af tijdens een imposante loopbaan die bijna 25 jaar duurt. De ene dag spelend voor een paar honderd man in de krochten van de eerste divisie, de volgende dag in een kolkende Kuip op het hoogste podium van het Europese voetbal. Zwervend over de Europese velden, als een ware voetbalprostituee. Maar overal waar Henk komt, daar wacht de voetbaltragiek. Alsof hij op de hielen wordt gezeten door een stalker die maar niet van ophouden wil weten; net als Henk overigens.
Wanneer Henk Vos in 1997 in de eerste helft van de Champions League voorronde twee prachtige doelpunten voor zijn rekening neemt, weet hij voor het eerst in zijn leven het Rotterdamse legioen tot een staande ovatie te verleiden. Op de bank houdt Henks beschermheer Arie Haan zijn adem in, hij weet wel beter. Hij zou het enfant terrible eigenlijk moeten wisselen als Feyenoord met een comfortabele 3-1 de rust in gaat, maar tegen beter weten in stuurt hij de sluwe Vos het veld weer in. Laat Henkie maar genieten van zijn succes, dit kan niet mis gaan.
Niets blijkt minder waar. De tweede helft is pas een paar minuten oud wanneer Jean-Paul van Gastel halverwege de helft van de tegenstander aanlegt voor een vrije trap. De bal zeilt hoog door de lucht en wordt gemakkelijk weggewerkt door de verdedigers van FC Jazz. De spelers lopen alweer terug naar hun vertrouwde posities, wanneer een schel fluitsignaal de Kuip voor een paar seconden stil krijgt. Niemand snapt wat er gebeurt als de scheidsrechter naar zijn achterzak grijpt en Henk Vos de rode prent toont.
Maar Henk Vos weet het wel. Even daarvoor zijn de stoppen weer eens doorgeslagen en heeft hij zich laten provoceren door een Finse Viking. Terwijl de bal traag door de lucht zeilde, plantte Henk zijn noppen hard in de achillespezen van zijn directe tegenstander. Misschien probeerde hij het nog een ongelukkige struikelpartij doen lijken, maar een Italiaanse grensrechter ontgaat niets. Woedend beent Henk het veld af en schopt de boarding stuk, terwijl een steward hem tot rust maant. Van held tot schlemiel in een tijdbestek van minder dan een uur. Zelfs Arie Haan zal deze actie nooit begrijpen.
Tegenwoordig past in het rijtje tragische voetballers met een biografie op hun naam na onder meer Andy van der Meyde en Fernando Ricksen nu ook Henk Vos. Het voorlopig eerste deel, ‘Henk Vos, enfant terrible’ gaat alleen over Vos’ actieve voetballoopbaan. Wat er zich buiten het veld allemaal afspeelt en heeft gespeeld, daar wilde de biograaf zich niet aan wagen. Zonde. Want hoewel Henk Vos misschien iets van zijn haren heeft verloren de afgelopen jaren, zijn streken blijven helaas onnavolgbaar; getuige de onlangs verschenen schandalen rondom racisme in het Zeeuwse amateurvoetbal. Misschien dat deel twee in de toekomst meer inzicht biedt in de ondoorgrondelijke psyche van de Vos uit Wouw.
Elke maand de beste odes en lijstjes in je mailbox? Meld je aan!
Tekst: Jorik van Enck
EPISCHE VOETBALLERS 