Het Mandemakers stadion in Waalwijk is gelegen in een ietwat kleurloze woonwijk. Een hondenuitlaatveldje hier, een speeltoestel daar. Een frietkot, de plaatselijke Jumbo en een niet te imposant golfplaten dak boven de betonnen tribunes. Toch valt er genoeg te juichen in de slaperige provinciestad, waar de plaatselijke bevolking de spelers van de plaatselijke Rooms Katholieke voetbalclub op handen draagt.
In coronatijden mis ik dingen die ik helemaal niet zo vaak doe. Zoals voetbal kijken in de kroeg. Toen ik nog in Nijmegen woonde, deed ik dit in de Shamrock. Een typische Ierse pub. De voertaal achter de bar is Engels, het merendeel van de bezoekers is man en een biertje is dikwijls een pint Guinness. Ik voelde me er thuis. En ik zag Bas Sibum er ook een keertje zitten.
Het is 1996. ‘Ga je zo mee?’, klinkt het uit de gang. Met zijn jas al aan staat mijn vader bij de voordeur. Dinsdagavond, even na zevenen. Na de bonen, aardappels en karbonade is het nu tijd om de leeshonger te gaan stillen. De avondopening van de bibliotheek in Didam is dan een uitkomst. Te voet, te fiets of te wagen gaan we onderweg. Goed nadenken welke boeken je nog had liggen. Je wilt ze niet te laat terugbrengen. Zo’n boete gaat dan nog wel. Het is de ijskoude blik van de bibliotheek-medewerkster waar je pas echt gedisciplineerd van raakt. En het feit dat een indrukwekkende man met dito baard en wijnvlek er de scepter zwaait. Met zijn zoon liep ik jaren later nog een tijd wekelijks de mars der matig getalenteerden van en naar de keeperstraining op sportpark De Nevelhorst.
Juni 2020. Normaal gesproken was het EK inmiddels in volle gang. De eerste bloedeloze remise tegen Oekraïne zou al achter de rug zijn. Het normale leven was een maand lang ondergeschikt aan bier en voetbal. En het ganse land verscheen collectief dagelijks met een katerige kop op het werk. Maar nu: niets dan leegte. Gelatenheid en verdriet wisselen elkaar af. In het tweede geval dwalen mijn gedachten steevast af naar het grootste voetbaltrauma uit mijn leven: de halve finale tegen Italië op Euro 2000. Wie net als ik de pijnlijke uitschakeling vanaf de zijlijn mocht aanschouwen? Bert Konterman.
Het was de kern van mijn tieneridentiteit: een stoffig prikbord bezaaid met memorabele levensgebeurtenissen. Kolderieke kleurplaten, wanstaltige familiefoto’s en uiteenlopende toegangsbewijzen werden vol trots met punaises doorboord. In het verdomhoekje – verscholen achter deze wildgroei van jeugdherinneringen – bevond zich mijn meest dierbare relikwie. Een doorleefde spelerskaart van de charismatische Cees Marbus.
Die illustere rijtjes van voormalig toptalenten die uiteindelijk in het amateurvoetbal belanden: dat is altijd smullen. Niet iedere carrière leest immers als een jongensboek. De gouden generatie van Jong Oranje-oefenmeester Foppe de Haan wordt ook dikwijls gezien als de generatie van geflopte wonderkinderen. Nouja, kunnen we Nicky Hofs het stempel ‘flop’ meegeven? Of wat te denken van Maceo Rigters, voormalig topscorer van het EK onder 21? Een andere talentvolle voetballer van deze gouden generatie die we al vrij snel uit het oog verliezen is linksback Calvin Jong-a-Pin. De inmiddels 33-jarige Amsterdammer verdient heden ten dage zijn dagelijkse boterham in het verre oosten. In de Japanse tweede divisie welteverstaan.
Het WK van 2002. Nederland ontbreekt, dus mondjesmaat volg ik het kampioenschap in Japan en Zuid-Korea. Een aantal dingen blijven me bij. De schwalbe van Rivaldo. Het Zuid-Korea van Guus Hiddink. De onnavolgbaarheid van Ronaldo. Maar ook: het trucje van Ilhan Mansiz.
Met bijna 34 jaar (samenwonend, ongehuwd, geen kinderen) op de teller, zie ik het leven langzaam veranderen. De onbezonnenheid en onbezorgdheid waar mijn vrienden en ik in geloofden en die we plechtig beloofden vol te houden, maakt langzaam plaats voor volhardende volwassenheid. Voor je het weet praat je over kunststof kozijnen, hypotheekrenteaftrek en andere onvermijdelijke keuzes in een luxe luizenleven. Toen het begrip ‘pretecho’ onlangs zijn intrede deed tijdens een potje voetballen viel mijn mond open van verbazing. Kinderwensen, al dan niet reeds geeffectueerd, werden al eerder besproken maar deze uitwas van verregaande volwassenheid hoorde ik nog niet eerder. De ‘pretecho’, mijn gedachten dwaalden af naar niemand minder dan Derk Boerrigter.
Het voortijdig afbreken van het lopende Eredivisieseizoen betekent voor veel spelers een roemloos einde van hun tijd in Nederland. Geen laatste wedstrijd, geen afscheid. Pats-boem. Over. Toch wil dit niet zeggen dat de top van het mondiale voetbal definitief uit zicht is. Deze 11 oud-profs verlieten de Eredivisie geruisloos via de achterdeur, maar wisten alsnog de top te bereiken.
Het kriebelt meer dan ooit. De nationale equipe had deze zomer zijn rentree moeten maken op het EK. Oranje kan gelukkig teren op een kleurrijk voetbalverleden. Dit zijn 11 epische EK-wedstrijden.
